Zoals ik al eerder in mijn historische artikelen naar voren heb laten komen, was het enige decennia geleden voor een groot aantal coureurs heel normaal om gedurende n seizoen in meerdere klassen deel te nemen aan het wereldkampioenschap. Eind jaren Õ70/begin jaren Õ80 gingen echter steeds meer rijders zich concentreren op slechts n categorie. Toch was het de Spanjaard Jorge Martinez, die er in 1988 nog in slaagde de titel te pakken in zowel de 80- als de 125cc klasse, waarmee hij de laatste dubbel-wereldkampioen uit de wegracegeschiedenis werd.
Na de invoering van het wereldkampioenschap in 1949 is het met name in de drie decennia daarna voor een groot aantal coureurs heel gewoon om ieder race-weekend in meerdere klassen tegelijk aan het vertrek te staan. Logische combinaties zijn 50cc/125cc (Nieto bijv.), 125cc/250cc (Ubbiali), 250cc/350cc (Ballington/Mang) en 350cc/500cc (Surtees/Agostini), waarbij er door de jaren heen natuurlijk ook rijders geweest zijn, die een combinatie van twee of meerdere categorien hebben gemaakt, anders dan de hierboven aangegeven voorbeelden.
Na het vertrek van grootheden als Giacomo Agostini en Phil Read uit de wegracesport eind jaren Õ70 is er echter sprake van een negatieve tendens met betrekking tot het aantal coureurs, dat start in meerdere klassen gedurende n en hetzelfde seizoen. Door de afschaffing van de 350cc klasse met ingang van het seizoen 1983 wordt deze tendens alleen nog maar versterkt, omdat deze categorie door de jaren heen voor redelijk wat coureurs heeft gediend als een prima combinatieklasse met enerzijds de 250ccÕs en anderzijds de 500ccÕs.
In 1985 is het vervolgens toch de Amerikaan Freddie Spencer, die dubbel-wereldkampioen wordt door zowel in de 250- als de 500cc klasse de titel te pakken en tot op heden is Spencer de enige coureur geweest, die het gelukt is om in deze beide klassen in n en hetzelfde jaar kampioen te worden.
In die dagen combineren nog wel een heel aantal coureurs de 125cc klasse met de nieuw ingevoerde 80cc klasse als vervanging van de 50ccÕs (met ingang van het seizoen 1984). Het is de Spanjaard Jorge ÔAsparÕ Martinez, die in deze 80cc klasse vanaf 1984 furore maakt op de Derbi, na ook al een aantal jaren op andere machines in de 50cc klasse te hebben gereden.
Martinez eindigt in 1984 op een vierde plaats in de eindstand door dat jaar onder andere zijn eerste GP-zege te boeken tijdens de Dutch TT. Het jaar daarop wordt Martinez zelfs vice-wereldkampioen in deze klasse. In 1986 en 1987 gaat Jorge vervolgens met de wereldtitel aan de haal bij de 80ccÕs.
Het seizoen 1988: Martinez wordt de laatste dubbel-wereldkampioen uit de geschiedenis van de wegracesport.
Voor aanvang van het wegrace-seizoen 1988 is Martinez dus al zeer succesvol geweest in de 80cc klasse aan boord van zijn Derbi. Voor het jaar 1988 heeft de Spanjaard echter een nieuw doel voor ogen. Hij gaat zich dat jaar niet alleen maar concentreren op de lichtste klasse, want hij wil ook in de 125cc klasse aan de start verschijnen. Het is de renstal van Derbi, die dit allemaal mogelijk maakt voor zijn protg door dat jaar ook een achtsteliter-machine aan de start te brengen. In zijn streven dat jaar beide wereldtitels te pakken wordt Martinez gesteund door zijn teamgenoten Alex Crivill en Manuel Herreros.
Bij de 80ccÕs is Martinez dat jaar heer en meester. Tijdens zijn thuiswedstrijd op het circuit van Jarama moet ÔAsparÕ de overwinning nog laten aan de Zwitser Stefan Drflinger, waar Jorge zelf tweede wordt, maar tijdens de zes daaropvolgende races is het echter Martinez, die met de overwinning aan de haal gaat. Jorge is allereerst de sterkste op het circuit van Jerez tijdens de zogenaamde GP Expo Õ92, waar hij het zwaar aan de stok heeft met zijn teamgenoten Herreros en Crivill, die slechts een paar tienden van een seconde na Martinez als tweede en derde worden afgevlagd. Op het circuit van Imola tijdens de GP van Itali is Martinez vervolgens voor iedereen net een maatje te groot en op een natte N_rburgring tijdens de Duitse GP is er een week later niemand, die in het spoor kan blijven van de Spanjaard. Ook niet zijn land- en teamgenoten Crivill en Herreros, die er met hun tweede en derde plek opnieuw voor zorgen, dat het podium na afloop van de wedstrijd volledig door Derbi-mannen wordt bezet. In Assen stevent Martinez vervolgens vrij gemakkelijk af op zijn vierde overwinning op rij. En GP voor het einde, in Joegoslavi, heeft ÔAsparÕ zijn derde 80cc-wereldtitel al op zak, als hij aldaar op het circuit van Rijeka ook de race wint, waarmee hij in de stand om het kampioenschap dan al niet meer te achterhalen is door de concurrentie. Jorge sluit zijn 80cc-seizoen dat jaar in stijl af door ook de zevende en laatste race op het circuit van Brno op zijn naam te schrijven.
Eindstand WK 80cc 1988:
1e Jorge Martinez (SPA) Derbi, 137 punten
2e Alex Crivill (SPA) Derbi, 90 punten
3e Stefan Drflinger (ZWI) Krauser, 77 punten
4e Manuel Herreros (SPA) Derbi, 69 punten
5e Peter Oettl (DUI) Krauser, 65 punten
Ook in de achtsteliter-klasse boekt Martinez dat jaar een groot aantal overwinningen. Van de in totaal elf races wint Jorge er uiteindelijk maar liefst negen. Hij begint direct al met een zeer overtuigende overwinning op het circuit van Jarama en ook in Itali is Jorge duidelijk de snelste, waar hij dus zijn eerste dubbel-overwinning uit zijn carri¬re scoort. In Duitsland komt Martinez vervolgens niet aan de finish (zijn enige nul-score van het seizoen) vanwege een valpartij. In Oostenrijk, in Nederland, in Belgi, in Joegoslavi en in Frankrijk gaat ÔAsparÕ daarna echter wel weer met de overwinning aan de haal, waar het telkens Ezio Gianola is, die beslag weet te leggen op de tweede plek aan boord van zijn Honda. Het is vervolgens deze zelfde Gianola, die Martinez verslaat op het circuit van Donington Park tijdens de Britse GP en met nog twee races te gaan, maakt ook deze Italiaan nog steeds aanspraak op de titel. Een week later in Zweden op het circuit van Anderstorp is het echter ÔAsparÕ die, net als bij de 80ccÕs, opnieuw n race voor het einde van het seizoen de titel al zeker stelt. Aldaar wint Jorge de race door zeer koelbloedig in de laatste kilometers Gianola nog te verslaan, die andermaal tweede wordt. Met nog n race te gaan, bedraagt het verschil tussen Martinez en Gianola in de tussenstand precies twintig punten; twintig punten die ook nog te verdienen zijn tijdens de laatste race in Tsjechoslowakije, waarmee Gianola in principe nog op gelijke hoogte kan komen met de Spanjaard, als deze daar geen punten weet te pakken. Het zal dan echter nog steeds Martinez zijn, die qua aantal overwinningen duidelijk in het voordeel is, waarmee hij dus al zeker is van de titel. Bovendien zal het nooit zover komen, want ook op het circuit van Brno is Martinez de sterkste, waarmee hij dus tevens zijn seizoen in de 125cc klasse op een perfecte manier beindigt.
Eindstand WK 125cc 1988:
1e Jorge Martinez (SPA) Derbi, 197 punten
2e Ezio Gianola (ITA) Honda, 168 punten
3e Hans Spaan (NED) Honda, 110 punten
4e Julian Miralles (SPA) Honda, 104 punten
5e Domenico Brigaglia (ITA) Gazzaniga/Rotax, 69 punten
Het is daarmee dus Martinez, die in 1988 dubbel-wereldkampioen wordt door zowel de titel te pakken in de 80- als de 125cc klasse. In 1989 staat ÔAsparÕ opnieuw aan het vertrek in beide klassen aan boord van de Derbi in een poging zijn twee titels te prolongeren. Mede door een blessure slaagt Martinez hier echter bij lange na niet in; een achtste en een negende plaats als eindklassering bij respectievelijk de 80- en de 125cc klasse zijn aan het eind van het seizoen zijn deel.
In 1990 vinden we Martinez andermaal terug in twee verschillende klassen, dit keer bij de 125- en de 250ccÕs. Ook dat jaar zit er geen enkele titel voor Jorge in en blijft het voor de Spanjaard bij een paar op zichzelf staande zegeÕs.
Tot en met het seizoen 1997 blijft Martinez vervolgens actief in de 125cc klasse, waar hij nog een aantal overwinningen boekt en waarbij hij nog regelmatig in de top 10 eindigt in de eindstand. ÔAsparÕ blijft echter steken op vier wereldtitels, maar in de loop der jaren is geen enkele coureur er meer in geslaagd twee wereldtitels in n jaar te pakken. Martinez is daarmee tot nu toe dus de laatste dubbel-wereldkampioen uit de geschiedenis van de wegracesport geweest; een record wat, zoals het nu lijkt, waarschijnlijk altijd op zijn naam zal blijven staan.
Erelijst van Jorge Martinez:
37 overwinningen
4 wereldtitels
1982:
50cc: geen overwinningen, 11e in
de eindstand
1983:
50cc: geen overwinningen, 13e in de eindstand
1984:
80cc: n overwinning, 4e in de eindstand
1985:
80cc: drie overwinningen, 2e in de eindstand
1986:
80cc: vier overwinningen, 1e in de eindstand
1987:
80cc: zeven overwinningen, 1e in de eindstand
1988:
80cc: zes overwinningen, 1e in de eindstand
125cc: negen overwinningen, 1e in de eindstand
1989:
80cc: n overwinning, 8e in de eindstand
125cc: n overwinning, 9e in de eindstand
1990:
125cc: drie overwinningen, 6e in de eindstand
250cc: geen overwinningen, 22e in de eindstand
1991:
125cc: geen overwinningen, 6e in de eindstand
1992:
125cc: n overwinning, 7e in de eindstand
1993:
125cc: geen overwinningen, 8e in de eindstand
1994:
125cc: n overwinning, 6e in de eindstand
1995:
125cc: geen overwinningen, 18e in de eindstand
1996:
125cc: geen overwinningen, 5e in de eindstand
1997:
125cc: geen overwinningen, 6e in de eindstand
Tekst: Asse Klein, [email protected]
Bron foto: www.web8bits.com
